Un estudo realizado por investigadores da Universidade Politécnica de Madrid (UPM), co apoio da Fundación Botín e o seu Observatorio da Auga, analizou o impacto que ten a fabricación dos pantalóns vaqueiros sobre os recursos hídricos.
Os resultados revelan que se requiren entre 2.130 e 3.078 litros de auga para elaborar este produto, e que o consumo está principalmente determinado polo impacto hídrico da súa materia prima, o algodón. Só o cultivo desta planta representa entre o 3% e o 4% do auga que se emprega en todo o mundo para calquera uso.
Para realizar o estudo, os investigadores baseáronse en datos extraídos das bacías andaluzas dos ríos Guadalquivir, Guadalete e Barbate, onde se rexistra a maior parte da produción algodoneira en España.
O traballo, que publica o Journal of Cleaner Production, pretende alertar sobre a necesidade dun consumo razoable dun ben escaso como é a auga e cuxa xestión é de vital importancia en zonas de escasa pluviometría.
Os datos indican que o algodón consome de media en España 778 litros por quilo de fibra producida, dos cales o 90% corresponde a auga de rego. Con todo, un modelo de produción máis intensivo e con mellores rendementos como o predominante en 2005 reducíao a unha media de 675 litros por quilo de fibra. En 2009, cunha produción con moitos menores insumos e regos, e consecuentemente menores rendementos, a media de consumo aumentou a 1.171 litros.
Os autores da investigación son Daniel Mozo, Maite M. Aldaya e Alberto Garrido, catedrático da E.T.S. de Enxeñeiros Agrónomos, director do Centro de Estudos e Investigación para a Xestión de Riscos Agrarios e Medioambientais (CEIGRAM-UPM) e subdirector do Observatorio da Auga.
Garrido afirma que o impacto da moda vaqueira sobre a produción das fibras téxtiles supuxo un considerable aumento das áreas de cultivo dedicadas ao algodón, que se converteu no máis estendido. Anualmente cultívanse no mundo unhas 34.000.000 de hectáreas de algodón.
“O que unha produción comprometa ou non os recursos hídricos virá dado pola xestión que se faga dos mesmos e polas prioridades e riscos que a sociedade estea disposta a asumir. Non se pode atribuír a un só sector a causa da evolución positiva ou negativa dun río ou ecosistema”, afirma Garrido.
Ademais, engade, “no caso do sector téxtil, o uso de tinturas e outros químicos (colas, oxidantes, estabilizantes, etcétera) leva a que os efluentes destas plantas teñan altas cargas contaminantes. Con todo, estes efluentes son tratados antes de ser vertidos. Nos datos manexados neste traballo, os vertidos foron sempre por baixo do límite que establece a administración municipal”.
Controis medioambientales
Os investigadores tamén recordan que non hai certificacións específicas nin normativas respecto do uso da auga na produción téxtil máis aló do que ten que ver co cumprimento das autorizacións de vertido. Esta ausencia contrasta cos estándares e certificacións voluntarias que existen en relación ao uso de produtos químicos, como é o caso de Ökotex ou Made in Green, que promoven téxtiles con menor impacto para a saúde e o ambiente.
No entanto, grandes marcas, tanto fabricantes como distribuidores, desenvolven e forman parte de plataformas que fomentan boas prácticas entre os agricultores, especialmente pequenos produtores de países en desenvolvemento. Un exemplo é a plataforma Better Cotton Initiative. Outras, como Global Organic Textile Standard (GOTS) ou Naturland, o que certifican é o uso de algodón orgánico.
Fonte: UPM
