Autor/es: Mª Isabel Úbeda Sansano. Pediatra de Atención Primaria. Valencia. Roberto Martínez García. Urólogo Unidad de Incontinencia Urinaria. Valencia. Javier Díez Domingo. Pediatra de Atención Primaria. Valencia.
Que é a enurese?
A palabra enurese refírese habitualmente a ouriñar mentres se dorme, a unha idade na que se espera que xa non ocorra. Existen distintas causas, algunhas non ben coñecidas, capaces de facer que un neno, polo demais san, ouriñe pola noite, máis aló dos 5 anos. Relacionouse con:
- Herdanza: con frecuencia existe o antecedente de enurese nalgún familiar próximo.
- Maior produción de ouriña pola noite: Pode ocorrer por tomar moito líquido antes de deitarse ou durante a noite, ou por outras causas.
- Non ser capaz de espertar polo desexo de ouriñar.
- Problemas psicolóxicos: o estrés do neno por conflitos familiares ou escolares, os celos polo nacemento dun irmán, etc, poden causar enurese nun neno que xa non mollaba a cama.
- Ter unha sensación continua de ganas de ouriñar, como pode ocorrerlles aos nenos con estrinximento crónico.
Como tratar o problema desde casa?
- Recompénselle as noites secas e tamén os mínimos avances (espertar seco da sesta ou algunha noite, espertar para ouriñar, intentar non poñer cueiro “para ser maior”…).
- Pode estimular a motivación do neno cun calendario de noites secas e molladas. As noites secas pódese debuxar, por exemplo, un sol, e cada certo número de soles (que se vai aumentando se o neno mellora), dáselle un pequeno premio. Se ve que o neno non mellora, non insista en manter o calendario porque acabará frustrándose.
- Transmita a seu fillo/a que non se sinta culpable, que se lle pasará e que, aínda que non o digan no colexio, ocórrelle a moitos nenos.
- Use un protector do colchón baixo as sabas ou protectores absorbentes encima delas. Evitará incomodidades e malos cheiros.
- Deixe que seu fillo/a lle axude a mudar a roupa de cama mollada, pero non como un castigo .
- Estableza a regra familiar de non burlarse do neno.
- Pídalle que ouriñe antes de deitarse e que evite tomar grandes cantidades de líquidos antes de deitarse ou durante a noite.
- Adestrar o neno/a durante o día para que, ante a sensación de ganas de ouriñar, reteña a ouriña cada vez máis tempo, non é prexudicial, pero non demostrou gran eficacia.
- Exercitar o neno/a para que corte o chorro unha vez comeza a facer pis, demostrouse que é ineficaz e ademais predispón a patoloxías da función vesical.
- Levantalo para ir ouriñar unha ou dúas horas despois de que durmise, non demostrou ser eficaz para resolver a enurese.
Cando debo consultar co médico?
Debe consultar cando no neno se observa preocupación pola enurese ou os proxenitores temen as súas repercusións. Moitos pais non consultan ata idades avanzadas porque eles mesmos foron enuréticos e consideran que é normal que seus fillos/as o sexan. Descoñecen que existen tratamentos eficaces, que poden axudarlle a seus fillos e que quizais eles non recibiron. A idade de 5 anos considérase a máis temperá para iniciar un tratamento, aínda que cada neno e circunstancia é diferente. Tamén se debe consultar se:
- Aparece enurese nun neno que non mollara a cama durante máis de 6 meses seguidos
- Se se producen cambios na frecuencia de miccións ou na cantidade de ouriña producida durante o día.
- Sente dor, escozor ou dificultade para ouriñar. Se o ouriño é turbio, malcheirento, rosado ou hai manchas de sangue na roupa interior.
- O chorro miccional é fino ou continúa o goteo de ouriña logo de acabar.
- Ten escapes de ouriña durante o día, agás se a causa é que o neno non vai ouriñar porque está atrapado polo xogo, televisión, etc.
- Nota cambio repentino de personalidade ou estado de ánimo.
- Aparecen problemas ao camiñar (poden indicar un problema neurolóxico).
De que tratamentos dispoñemos? Son eficaces?
O tratamento con alarma (un dispositivo que pita ou vibra ao percibir a saída das primeiras pingas de ouriña mentres o neno dorme) é o máis eficaz. Con todo, esixe un esforzo e colaboración por parte do neno/a e a familia. Manter a motivación do neno durante o período de calquera tratamento é fundamental e debe realizarse baixo a supervisión dun profesional.
Os fármacos poden axudar en determinados casos.
Os nenos/as máis pequenos que mollan só algunha noite por semana, son os que máis probabilidade teñen de curar espontaneamente ou con estímulo de motivación (calendarios de noites secas e molladas).
É importante coñecer que, independentemente do tratamento empregado, a maioría das veces precísanse varios meses ata solucionar a enurese. Non é raro que existan recaídas que esixan novos ciclos ou cambios no tratamento.
Non existen datos para estimar a idade á que se resolverá a enureses en cada caso.
Cando todo falla, hai que pensar que só 1 de cada 100 adultos seguen mollando a cama e que, xa que logo, é de esperar que o problema se solucione coa idade. Mentres tanto, hai que elixir a solución máis cómoda.
Este artigo é cortesía da Asociación Española de Pediatría de Atención Primaria (AEPAP)
