Autoras: Laura Carpio. Residente de Alergia. Hospital Ramón y Cajal. Rosa López Alonso. Pediatra. CS Mar Báltico, SERMAS.
Achégase o verán, o cal significa maior número de horas baixo a calor do sol, e a aparición dos seus efectos na pel; a pesar do uso adecuado de protección solar, a pel cambiará de cor sen sufrir danos, broncearase. Por outra banda, úsese ou non protección solar, se se abusa do sol, aparecerán outras reaccións máis severas: queimaduras. Ata o punto de que a maioría da poboación sufriu algún destes efectos e, actualmente, moitas persoas experimentaron ou coñecen, talvez a través dalgún amigo ou familiar, un término que empeza a facerse cada vez máis común: “alergia ao Sol”.
A alerxia solar é unha reacción inmunolóxica, causada pola sensibilidade á luz solar, fenómeno coñecido como fotosensibilidade. Prodúcese cando a pel exposta ao sol reacciona anormalmente á luz solar.
Trátase dunha fotodermatose (ou dermatose fotoalérxica)
En realidade, o término refírese a unha gran serie de síntomas cutáneos que, aínda que dependen do sol para a súa aparición ou empeoramento, non son directamente provocados por este. Son reaccións cutáneas xeradas polo sistema inmunolóxico e que se expresan a través da pel, tralo contacto, de forma habitual ou ordinaria, coa luz solar.
Estas reaccións están mediadas polo sistema inmunolóxico e, dependendo da que se trate, requirirase que o suxeito se expoña máis dunha vez a unha fonte lumínica ou ben pode ser resultado das primeiras exposicións.
Así mesmo, para que esta reacción se leve a cabo, requírese que a persoa afectada teña unha predisposición de base, que pode ir desde unha enfermidade, estar baixo tratamento con algún fármaco ou utilizar algunha sustancia tópica que teña a particularidade de reaccionar ao ser exposta a unha fonte de luz. Ou ben, tratarse dalgunha reacción idiopática onde non hai ningún factor relacionado.
Na actualidade, a súa prevalencia non está ben establecida. Aínda así, a maioría dos casos rexistrados relacionáronse co uso previo de fármacos ou cosméticos con propiedades fototóxicas e chegouse ao diagnóstico mediante técnicas específicas.
As manifestacións poden variar, desde cadros similares á urticaria ata a aparición de fabóns e eritema da pel similar a unha queimadura, especialmente nas áreas expostas ao sol; adoitan ceder satisfactoriamente ao retirarse da luz varios minutos ou ao eliminar o factor implicado.
Dependendo do caso, adoitan mellorar a medida que o paciente se expón a pequenas doses de radiación solar de forma constante, evitando as horas de maior insolación (de 10:00 a 14:00h), resgardándose en áreas sombrizas, utilizando sombrillas, chapeus e roupa (medios físicos). Se as reaccións foron graves ou o factor produtor non pode eliminarse, o mellor será tomar medidas máis agresivas e evitar ir a lugares onde a exposición ao sol sexa maior, como a montaña, a neve ou a praia, existindo ata tratamento farmacolóxico.
De calquera forma, faga deste verán unha experiencia agradable, sen esquecer protexer a súa pel e a da súa familia cun adecuado factor de protección. Recorde, é mellor previr que lamentar.
Fonte: Tratado de alergología SEAIC 2013. Tomo II pág. 1216.
Artigo cortesía da Asociación Española de Pediatría de Atención Primaria (AEPAP)
